SahibindenBak.com Sitesi Kapatılıyor

Geçen hafta Sahibinden AŞ’nin sahibindentekne.com davasını kaybettiğini yazmıştım. Aynı WIPO Hakemi, bugün sahibindenbak.com alan adının devredilmesini yönünde tartışmalı bir karar aldı.

Hakem Gökhan Gökçe, “sahibinden” kelimesi sözlük anlamı bulunan ve Türkiye’de ürün ve hizmet satışlarında yaygın olarak kullanılan bir terimdir ve Şikayet Edilen bu terimin kullanıldığı diğer reklamlar ve alan adlarına ilişkin örnekleri delil olarak sunmuştur. Yukarıda ayrıntılı olarak belirtildiği üzere “sahibinden” gibi “bak” kelimesi de sözlük anlamı bulunan jenerik bir kelimedir. demiş. Buna rağmen görsel ve konsept olarak benzerliği olmayan bir sitenin “sahibinden” sözcüğünü emlak hizmetlerinde kullanmasını kötü niyetli bulmuş.

Açıkçası, bana göre kendi içinde çelişkili bir karar. Şikayet edilenin “sahibinden bak” diye bir markası olduğunu iddia etmesinin ve daha sonra bunu ibraz edememesinin davayı olumsuz etkilediğini düşünüyorum. Aynı Hakemin daha önce horoz.com D2009-0767 ve orkide.com D2009-1275 davalarında yabancı meslektaşlarıyla ters düştüğünü ve ikiye bir kararlarla bu davaların reddedildiğini ayrıca belirtmek isterim.

Dava kararının tamamını buradan okumanızı ve kapanmadan siteye göz atmanızı öneririm.

Sahibinden Terimini Herkes Kullanabilmeli

Dünkü yazımdan sonra yorumcular, Sahibinden A.Ş.’nin önceki ve halen devam eden bazı davalarına dikkat çekti. Sahibinden A.Ş. daha önce bir kaç davayı kazanmıştı. Milyonlarca kişinin kullandığı bir ilan terimi üzerinde, bir şirketin tek başına hak sahibi olması doğru mu?

Öncelikle, bu konun sıradan bir marka ihlalinden çok farklı olduğunun altını çizmek istiyorum. Burada tartışılan, Microsoft gibi uydurulmuş bir marka veya ikincil anlamında kullanılan bir sözcük değil. Bugün hangi gazetenin ilan sayfasını açarsanız Sahibinden diye verilmiş ilanlar görürsünüz. Ortada Sahibinden A.Ş. diye bir şirket yokken, insanlar  SAHIBINDEN diye ilanlar veriyordu. Bu sözcüğün İngilizce karşılığı olan “for sale by owner” yüzlerce internet sitesi tarafından kullanılıyor ve forsalebyowner.com’un sahibi bunlar üzerinde bir hak iddia edemiyor.

Son 2 yılda Sahibinden A.Ş. alan adlarıyla ilgili 6 dava açmış. Bunlar sırasıyla; e-sahibinden.com D2008-1819, sahibindenara.com D2009-0101, sahibimden.com D2009-1541, sahibinden2.com  D2009-1649, sahibindenbak.com D2010-0556 ve sahibimden.net D2010-0944.

Dava kararlarını okuduğumuzda sahibindenara.com’un site görüntüsü benzediği için devredildiğini görüyoruz. Elimde bir ekran görüntüsü olmadığı için yorum yapamıyorum. e-sahibinden.com ise alcamsatcam.com adlı bir ilan sitesine yönlendirildiği için,  alan adının devrine karar verilmiş. Oysa bunun e-hotels.com gibi jenerik bir alan adını, başka bir otel sitesine yönlendirmekten fazla bir farkı yok. Aradaki tek fark Amerika’da hotels.com’un marka başvurusu red edilirken, Türkiye’de bu konuda kurumlar yeterli duyarlılığı göstermiyor.

Sahibimden.com’un devir gerekçesi ise bu alan adının satış ilanında sahibinden.com ile benzerliğin vurgulanmasıymış. Hakem, bunu kötü niyet unsuru olarak kabul etmiş ki bunda haklılık payı olabilir. Sahibimden.net’in davası ise hala devam ediyor. Bu site şu anda açılmıyor. Dolayısıyla diğer davada belirtilen unsur, bunun için geçerli gözükmüyor. Davası süren bir diğer alan adı ise www.sahibindenbak.com, açıkçası ben bu sitenin şikayet edenle hiç bir benzerliğini bulamadım.

Medya bu konuda ne yazık ki duyarsız. Ülkemizdeki tüm internet girişimcilerini ilgilendirmesine rağmen, henüz bu konuyu bloguna taşıyan da olmadı. İki davanın sonucunu da sizlerle paylaşacağım.

Not: Önümüzdeki hafta, uyuşmazlıkla ilgili dikkatli olmanız gereken noktalara değineceğim.

Sahibinden A.Ş. sahibindentekne.com Davasını Kaybetti

Bu haberi herkesin dikkatli okumasını öneriyorum. Zira her alan adı sahibini yakından ilgilendiren ve alan adı sahiplerinin hakları açısından güzel ve önemli bir örnektir.

Ülkemizin en çok ziyaret edilen sitelerinden biri olan Sahibinden.com, ufak bir ilan sitesi olan SahibindenTekne.com için WIPO’ya başvurmuş ve alan adının kendilerine devrini istemişti. WIPO’da, D2010-0560 dava numarasıyla görülen sahibindentekne.com ilgili davada hakem Gökhan Gökçe, şikayet eden Sahibinden Bilgi Teknolojileri Pazarlama ve Ticaret A.Ş.’nin genel müdürü Taner Aksoy’un savlarını haksız bularak, alan adının şu anki sahibi olan Mesut Laçin’de kalmasına karar verdi.

Bu konuda ilk yazım olduğu ve ülkemizde bu konu çok iyi bilinmediği için, UDRP politikasının 3 şartına dikkatinizi çekmek istiyorum. Bu 3 şart aynı anda gerçekleşmediği sürece alan adı devri yapılamaz. İlgili kısmı sizlere aynen aktarıyorum:

1. Politika’nın 4(a) no’lu maddesi uyarınca, işbu süreçte ihtilaflı alan adının Şikayet Edilen’den Şikayet Eden’e devri yönünde karar verilebilmesi için, Şikayet Eden’in aşağıda belirtilen üç şartın mevcudiyetini ispat etmek zorundadır:

(a) İhtilaflı alan adının Şikayet Eden’in markası ile aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer olduğu,
(b) Şikayet Edilen’in alan adıyla ilgili olarak hiçbir hak ya da meşru menfaatinin bulunmadığı,
(c) Alan adının kötü niyetle tescil edildiği ve kullanılmakta olduğu.

Sahibinden AŞ, 2007 tarihinde tescil ettirdiği “sahibinden.com” markasıyla başvuruyormuş, ama içinde “sahibinden” geçen tescilli bir kaç markaları daha var. O yüzden hakem ilk şartın gerçekleştiği kanaatine ulaşmış.

İkinci şart kısmında  ise alan adı jenerik olduğu ve sahibi de bunu birinci anlamı dahilinde kullandığı için, alan adı sahibinin meşru hakkı bulunuyor. Hakemin bu konudaki görüşü: “Hakem, Şikayet Eden’in faaliyet gösterdiği alandaki ününü dikkate almaktadır ve Şikayet Edilen Türkiye’de mukim bulunduğundan Şikayet Edilen’in Şikayet Eden’in hizmetlerinden haberdar olmamasının mümkün olamayacağı hususunda mutabıktır. Buna karşılık, Şikayet Edilen’in söz konusu ihtilaflı alan adını kullanıcıların zihninde Şikayet Eden ile ilişki kurmak amacıyla tescil ettirdiği ya da “sahibinden” ifadesinin

Türkiye’de yaygın kullanılmakta olmasından istifade ederek kullanıcıları haksız menfaat elde etmek üzere kendi web sitesine yönlendirdiği hususunda ikna olmamıştır.”

Üçüncü şart kısmına bakacak olursak, burada Şikayet edenin ispat zorunluluğu vardır. Yani Şikayet Edilen tarafından alan adının kötü niyetli tescil edildiği ve kullanıldığını ispat etmek Şikayet Eden’in sorumluluğundadır. “Hakem “sahibinden” kelimesinin jenerik bir kelime olduğu ve Türkiye’de ürün ve hizmet satışlarında sıkça tercih edilen ve kullanılan bir kelime olduğu kanaatindedir. Bunun yanısıra Şikayet Edilen’in web sitesinin içeriği ve tasarımı dikkate alındığında iyiniyetle ürün ve hizmet temini olduğu tespit edilmiştir.”

Sonuç olarak gerekli üç şart birden gerçekleşmediği için, söz konusu alan adının Sahibinden A.Ş.’ye devir isteği reddedilmiştir. Sahibindentekne.com’un sahibini davayı kazandığı için kutluyorum. Marka ihlallerine karşıyım, ama şirketlerin de artık alan adı sahiplerinin haklarına saygı göstermeyi öğrenmeleri gerekiyor.

Çok önemli olduğu için, yarın bu konuda bir yazı daha yazacağım.